Transformacja energetyczna jest nieunikniona, a przynajmniej tak mówią eksperci z zakresu energetyki oraz zmiany klimatu. Musimy przejść na nieemisyjne źródła energii, chociażby z tego powodu, że już za naszego życia, najprawdopodobniej zaczniemy odczuwać skutki globalnego ocieplenia, a spalanie paliw kopalnych w celach energetycznych, jest oczywiście jednym z najważniejszych czynników, które napędzają zmiany klimatyczne. Zmiana sposobu wytwarzania energii może być to zmiana, która jest inicjowana odgórnie, czyli na przykład rządy poszczególnych krajów, będą inwestować w energię jądrową, energię wiatru, energię wody lub słońca. Możemy również działać na poziomie bardziej jednostkowym, czyli zachęcać ludzi do tego, aby instalowali w swoich gospodarstwach domowych, między innymi panele fotowoltaiczne, które będą produkować prąd elektryczny, wprost z energii słonecznej. Przyjrzyjmy się temu tematowi, czyli przeanalizujmy, co to tak naprawdę jest fotowoltaika, i co może oznaczać dla przeciętnego człowieka.
Czy fotowoltaika się opłaca?
Pierwszej kolejności porozmawiajmy sobie o tym, czy fotowoltaika faktycznie jest opłacalna. Coraz częściej słyszy się różnego rodzaju opinie, że koszt, jaki należy wyłożyć na panel fotowoltaiczny oraz inne urządzenia, które finalnie składają się na kompletną instalację fotowoltaiczną, są na tyle drogie, że w dłuższej perspektywie czasu się nie zwrócą. Nie jest to oczywiście prawda przynajmniej z kilku powodów, ale do najważniejszych należałoby tutaj omówienie tego, w jaki sposób oszczędzamy na energii elektrycznej, wtedy kiedy mamy założone panele fotowoltaiczne.
Na dzień dobry powinniśmy sobie powiedzieć, że najbardziej opłacalna jest technologia instalacji paneli fotowoltaicznych typu In-grid. W tego typu instalacjach fotowoltaicznych nasza siłownia słoneczna jest bezpośrednio wpięta do ogólnej sieci elektrycznej. Dzięki takiemu rozwiązaniu możemy pobierać energię z sieci ogólnej, a nadwyżki energii, które produkują nasze ogniwa fotowoltaiczne, możemy oddawać do sieci energetycznej. Jednocześnie nie musimy tej energii magazynować, a rozliczenie między nami a elektrownią jest realizowane przy założeniu takim, że możemy pobrać 80% ilości kilowatogodzin, które oddaliśmy do sieci energetycznej za darmo. Te 20% brakujące, jest traktowane jako swego rodzaju opłata, za magazynowanie oraz transfer energii, co w zasadzie wydaje się dość uczciwym podejściem. Wychodzi z tego bardzo prosty rachunek. Jeżeli uda nam się dobrze obliczyć moc naszej elektrowni fotowoltaicznej, to czysto teoretycznie w skali roku moglibyśmy, zapłacić zerowe rachunki za energię elektryczną. Tak się oczywiście dzieje w przypadku dobrze wyliczonego zapotrzebowania na energię. Mówimy tutaj dobrze wyliczonego, ponieważ jest to kluczowe. Prawda jest taka, że nasze panele będą zdecydowanie więcej energii produkować latem, a zdecydowanie mniej zimą. Musimy tak dobrać moc paneli i zestawów fotowoltaicznych, aby latem produkowały tyle energii, abyśmy mogli tej energii w zimie pobrać dużo za darmo. Ogólny koszt instalacji jest oczywiście dość wysoki, ale jeżeli rozłożymy to sobie na oszczędności na rachunkach elektrycznych w przeciągu na przykład 15 czy 20 lat, to naprawdę taki biznes jest opłacalny.
Z czego składa się instalacja fotowoltaiczna?
Warto by tłumaczyć sobie również podstawy tego, w jaki sposób zbudowana jest instalacja fotowoltaiczna. Nie będziemy oczywiście wchodzić tutaj w różnego rodzaju niuanse i zawiłości, ale warto porozmawiać o tym ogólnie. Oczywiście najważniejszym i najbardziej widocznym elementem całej instalacji fotowoltaicznej, są panele fotowoltaiczne. Każdy panel składa się z mniejszych elementów, gdzie każdy z nich nazywamy ogniwem fotowoltaicznym. Wiele ogniw fotowoltaicznych składa się na jeden panel fotowoltaiczny, a wiele paneli składa się na naszą instalację fotowoltaiczną. Ważny jest również jeszcze jeden bardzo istotny element, a mianowicie falownik. Musimy zainstalować falownik niezależnie od różnego rodzaju stosowanych rozwiązań, ponieważ jest to urządzenie, które zamienia prąd stały produkowany przez panele fotowoltaiczne, na prąd zmienny, który znajduje się w sieci elektrycznej. Bez falownika, nawet jeżeli nie chcielibyśmy oddawać prądu do ogólnej sieci energetycznej, nie będziemy mogli korzystać z naszego własnego prądu w domu, ponieważ wszystkie nasze urządzenia, działają na prądzie zmiennym.
Jak długo pracują panele fotowoltaiczne?
Musimy oczywiście zdawać sobie sprawę z tego, że panele fotowoltaiczne z czasem będą pracować coraz słabiej i musimy oczywiście uwzględniać to zawsze wtedy, kiedy dokonujemy obliczeń odnośnie do zapotrzebowania energetycznego naszego gospodarstwa domowego. Jednak nie należy też podchodzić do tego tematu zbyt panicznie, ponieważ moc paneli fotowoltaicznych spada, ale dość liniowo i stosunkowo powoli. Znaczący spadek wytwarzanej przez nasze panele mocy zauważymy tak naprawdę po około 15 czy 20 latach użytkowania takich paneli. To jest, jakby nie było wynikiem dość dobrym, szczególnie że spadek mocy to ok. 1% na rok. Wyobraźmy sobie, że analogicznie stracilibyśmy 15% wartości nowego samochodu po 15 latach jego użytkowania.